Met verslaggevers van Sa! de bloemenstrook in

Bloeiend Boerenland verbindt burger, boer en grond

Subsidies te over voor bloemrijke akkerranden die insecten terug moeten brengen op het boerenland. Maar de praktijk is weerbarstig. Stichting Bloeiend Boerenland, ontstaan aan een keukentafel in Ureterp, biedt een oplossing: “We moeten biodiversiteit zien als alternatief gewas.”

In juli lanceerde Bloeiend Boerenland de website en de Facebookpagina. Zonder ruchtbaarheid hebben inmiddels al zo’n honderd geïnteresseerde boeren zich aangemeld en doen tientallen particulieren mee. Het ministerie van Landbouw heeft Bloeiend Boerenland zelfs gelinkt aan de eigen website en op het Platform Kringlooplandbouw krijgt initiatiefnemer Leo Bil uit Ureterp de ruimte om zijn oplossing toe te lichten. Bil is er zelf nog een beetje beduusd van: “Er gebeurt al veel en evengoed voert het ministerie ons op als voorbeeld.”

Gedeelde verantwoordelijkheid

Waarom spreekt Bloeiend Boerenland zo tot de verbeelding? “In het kort: wij koppelen de biodiversiteitstroken los van subsidieregelingen en vragen in plaats daarvan de burgers om de bloemrijke akkerranden te financieren.” Zo kernachtig verwoord klinkt het wellicht niet erg kansrijk, zeker niet voor aanhangers van het sentiment dat boeren toch al aan alle kanten bevoordeeld worden, begrijpt Bil. “Bloeiend Boerenland omvat het grote geheel. De teruggang aan biodiversiteit is een probleem dat ons allemaal aangaat, we kunnen de verantwoordelijkheid daarvoor niet louter bij de boer neerleggen. Het herstel van onze leefwereld vraagt om een verbindende aanpak. Biodiversiteit gaat niet alleen over insecten, maar ook over bodem. Het moet ondergronds kloppen om het bovengronds te laten kloppen. Daar hebben we allemaal belang bij.”

Dood spoor

En met de bodem is het niet best gesteld, weet Bil beroepshalve. Als adviseur bodem en bemesting komt hij dagelijks over de vloer bij veehouders en akkerbouwers. “Bij sommigen bloeien de ingezaaide akkerranden wel, bij anderen niet of een stuk minder. Dat heeft vooral te maken met de bodemgesteldheid. Wat je echter van alle boeren hoort: subsidie is eindig. Er gaan miljoenen naar goedbedoelde regelingen en collectieven, maar op zeker moment stopt de bijdrage en begint alles weer van voor af aan. Met subsidies zitten we als maatschappij op een dood spoor.”

Bodemonderzoek

Hoe het dan moet? Bloeiend Boerenland wil de bloemrijke akkerranden financieren met donaties van maatschappelijk betrokken burgers en bedrijven. “Landbouwgrond is kostbaar in Nederland en een boer wil rendement van zijn land. De hoogte daarvan ligt ergens tussen de 800 en 1200 euro per hectare, afhankelijk van het gewas. Met het fonds van Bloeiend Boerenland kopen we biodiversiteitranden voor één euro de vierkante meter. Dat levert de boer een redelijk rendement op.”

Aan die euro zitten wel voorwaarden vast. De deelnemende boer doet het werk en de biodiversiteitstroken zijn tenminste zes meter breed. Maar het belangrijkste: de boer verplicht zich om een onafhankelijke bodemanalyse te laten uitvoeren en de hersteladviezen op te volgen, bijvoorbeeld ten aanzien van de pH-waarde. “In de landbouw schort het aan kennis over de bodem, dat komt nu pas op gang. De gerevitaliseerde stroken zullen de bewustwording versterken. De boer vergelijkt het resultaat met de rest van zijn land en denkt: verrek, zonder bemesting kan het ook.”

Verbinding

En wat krijgt de burger voor zijn euro? “In elk geval een fraaier landschap in de woonregio. Op termijn willen we dat zichtbaar maken door routes langs de akkerranden uit te zetten. Maar bovenal gaat het natuurlijk om het grote verhaal dat we de aarde in bruikleen hebben en willen doorgeven aan onze kinderen. Dat kunnen we alleen met elkaar doen: Bloeiend Boerenland verbindt burger en boer met de grond.”

Bron: Sa!